So sánh cà phê rang xay chất lượng cao và cà phê đại trà

Cà phê là một trong những đồ uống được yêu thích nhất trên thế giới. Một tách cà phê có thể cung cấp năng lượng, làm bừng sáng ngay cả những ngày u ám nhất. Và đối với nhiều người, cà phê không chỉ là một thức uống: đó là một phong cách sống. Ước tính khoảng hai tỷ tách cà phê được tiêu thụ mỗi ngày. Vậy, đâu là loại cà phê có chất lượng, đảm bảo sức khỏe khi uống mỗi ngày. Chúng ta sẽ cùng nhau bàn về sự khác biệt giữa cà phê rang xay chất lượng cao và cà phê đại trà – 2 loại cà phê rang xay phổ biến nhất hiện nay.

Sơ chế cà phê là gì?

Nói một cách đơn giản, sơ chế hay chế biến cà phê là quá trình loại bỏ các lớp bao quanh hạt cà phê, bao gồm: vỏ, thịt quả, lớp vỏ trấu. Sau khi trái cà phê tươi được thu hoạch, chúng sẽ phải trải qua quá trình sơ chế tươi để sẵn sàng cho quá trình phơi khô. Quá trình sơ chế có phương pháp cụ thể để cà phê có được chất lượng hương vị tốt nhất. Nếu không áp dụng tốt phương pháp sơ chế cà phê, chắc chắn loại cà phê đó sẽ không có hương vị thơm ngon khi thưởng thức.

Cách thu hoạch, cách sơ chế sẽ là yếu tố tác động sâu sắc đến chất lượng hương vị của cà phê. Việc sơ chế cà phê không tốt sẽ làm giảm giá trị vốn có của hạt cà phê, có thể nói: sơ chế chính là giai đoạn đầu tiên quyết định giá trị của loại cà phê đó. Do vậy mà chúng ta thấy có rất nhiều loại cà phê trên thị trường với chất lượng và giá thành khác nhau. Trong đó, cà phê rang xay chất lượng cao và cà phê đại trà là 2 phân khúc phổ biến nhất.

Cà phê rang xay chất lượng cao là gì?

Cà phê rang xay chất lượng cao là tên gọi cho loại cà phê được rang từ nguồn nguyên liệu nhân xanh được thu hái, chọn lọc, sơ chế chuẩn theo quy chuẩn của hiệp hội cà phê đặc sản Thế giới. Cà phê chất lượng cao có nguồn gốc vùng trồng, nông hộ hay công ty chịu trách nhiệm sản xuất rõ ràng, không trộn lẫn. Vì quá trình sơ chế phức tạp và đòi hỏi kiểm soát chặt chẽ, cà phê chất lượng cao thường được sản xuất số lượng giới hạn, không quá lớn. Nhờ có quy trình sản xuất kỹ lưỡng, cà phê rang xay chất lượng cao được đánh giá có chất lượng tốt.

Cà phê rang xay “đại trà” là gì?

Cà phê rang xay đại trà là tên gọi cho loại cà phê được rang từ nguồn nguyên liệu nhân xanh được sơ chế không qua bất kỳ tiêu chuẩn hay phương pháp nào. Đơn giản chỉ thu hoạch và làm khô thông thường. Cà phê đại trà thường do nông dân các vùng trồng sản xuất, sau đó bán nguyên liệu nhân xanh cho các đại lý, công ty. Khi chuyển về công ty, cà phê rang xay đại trà từ nhiều nông hộ, nhiều vùng trộn lẫn để xử lý. Do vậy, cà phê đại trà có giá thành rẻ nhưng chất lượng thấp.

So sánh cà phê rang xay chất lượng cao và cà phê đại trà

Chất lượng thu hoạch

Cà phê đại trà thu hái 1-2 đợt khi trái cà phê vào thời điểm thu hoạch. Vì trái cà phê là từng trái nhỏ trong 1 chùm dính liền và đặc biệt là không chín đỏ cùng lúc. Để tiết kiệm và thuận lợi trong thu hoạch, nông dân sẽ thu hái hết bao gồm trái xanh non, trái chín. Trong thực tế, tỷ lệ thu hái trái xanh và non của cà phê đại trà là cực kỳ lớn. Chính vì thu hái trái xanh non lẫn lộn với trái chín mà dòng cà phê đại trà thường có một vị chát không mấy dễ chịu

Cà phê chất lượng cao thu hái có chọn lọc, chỉ chọn trái chín đỏ, tỷ lệ chín giao động từ 95% – 99%. Cũng như cái loại trái cây khác, trái cà phe xanh có vị chát, vị nhạt, còn trái cà phê chín có lớp thịt quả tạo vị ngọt cho hạt cà phê bên trong. Đó là lý do vì sao cà phê rang xay chất lượng cao thường có hậu vị dịu ngọt khi thưởng thức.

Phương pháp sơ chế

Như có đề cập ở trên, cà phê đại trà chỉ làm khô nhanh thông thường, không áp dụng chính xác phương pháp sơ chế nào.

Trong khi đó, cà phê chất lượng cao áp dụng tỉ mỉ các phương pháp sơ chế của cà phê đặc sản như:

1. Natural Process – sơ chế khô.
2. Washed/Wet Process – sơ chế ướt
3. Semi Washed/Wet Hulled Process – sơ chế bán ướt.
4. Honey Process – sơ chế mật ong.

Chất lượng cà phê nhân xanh nguyên liệu

Ngoài việc đánh giá chất lượng hương vị sau sơ chế, chất lượng cà phê nhân xanh nguyên liệu còn được đánh giá trực quan qua tỷ lệ khiếm khuyết của cà phê. Các khiếm khuyết trong cà phê nhân xanh nguyên liệu như:

1. Black beans – Nhân đen
2. Sour beans – Nhân chua (nâu)
3. Dried Pod, Cherry – Vỏ khô, Quả khô
4. Insect damage – Thiệt hại do côn trùng – sâu, mọt
5. Floater/bleached – Nhân nổi (hay nhân trắng)
6. Broken, Chipped – Nhân vỡ, sứt mẻ
7. Shell – Hạt tai voi
8. Một số dạng khiếm khuyết khác
9. Quaker (Unripe beans)- Nhân non
10. Fungus damage – Nhân bị mốc
11. Withered beans – Nhân héo
12. Tạp chất khác: que gỗ, đá,…

Cà phê đại trà sẽ luôn có rất nhiều khiếm khuyết. Các lỗi như nhân đen, vỏ khô thường gây ra vị cháy khét, các lỗi hạt khác là nguyên nhân làm cà phê có hương vị kém. 100% quá trình sơ chế phơi trực tiếp dưới đất, nền xi măng, nên cà phê đại trà sẽ bị lẫn đất, đá, cành khô nhiều. Mặc dù sẽ được lọc ra nhưng cũng không tránh khỏi trường hợp cà phê rang xay lẫn các tạp chất. Quan trọng hơn hết, kể cả cà phê đại trà có được xử lý các lỗi, sàng size thì chỉ mang ý nghĩa hình thức bên ngoài. Vì về cơ bản, quá trình sơ chế ban đầu đã quyết định phần lớn hương vị của cà phê sau khi rang xay. Đây là một thông tin rất quan trọng khi đi mua cà phê, hình thức chỉ là một yếu tố rất nhỏ.

Cà phê chất lượng cao được sơ chế quy chuẩn và kỹ lưỡng, đặc biệt luôn được phơi trên tấm bạt chống thấm và phơi giàn lưới cách mặt đất nên cà phê không bị ám mùi đất, mùi tạp chất. Sau phơi khô, cà phê chất lượng cao sẽ được loại bỏ khiếm khuyết bằng sơ cấp và thứ cấp bằng máy móc hoặc thủ công. Có thế khẳng định, cà phê rang xay chất lượng cao là dòng cà phê không chỉ đáp ứng tiêu chí về hương vị mà còn an toàn, đảm bảo cho sức khỏe khi uống mỗi ngày.

Đặc điểm hương vị sau khi rang

Khi uống cà phê rang xay đại trà, bạn sẽ chủ yếu cảm nhận thấy vị đắng, thơm rất ít và không bật lên được hương thơm đặc trưng của loại cà phê đó.

Trong khi đó, cà phê rang xay chất lượng cao cho bạn cảm giác sảng khoái, rất trong, sạch khi uống trong miệng, thơm đặc trưng, đặc biệt là hậu dịu ngọt (nhờ thu hái chín đến 99%). Ví dụ: hương thơm đặc trưng của cà phê Robusta Đăk Lăk ở mức rang đậm sẽ là hương thơm như Chocolate; hạt Arabica thì sẽ có hương thơm như trái cây, mật ong, thảo mộc tùy thuộc vào giống Arabica, mức rang. Hương thơm tự nhiên của cà phê có lên đến 100 mùi hương.

Ưu điểm

Cà phê đại trà có giá thành rẻ, dễ mua ở bất cứ nơi đâu như siêu thị, cửa hàng tiện lợi, tạp hóa nhỏ, các cá nhân bán hàng online, thương hiệu chuyên cà phê đại trà.

Cà phê chất lượng cao hiện chưa quá phổ biến như cà phê đại trà. Tuy nhiên, chất lượng chính là ưu điểm của dòng cà phê này. Khiến cho nhiều người từ uống cà phê đại trà chuyển sang uống cà phê chất lượng cao. Đặc biệt, khi uống cà phê chất lượng cao bạn không bao giờ phải lo lắng về vấn đề cà phê trộn, cà phê rang bơ, cà phê tẩm hương liệu, bởi vì cà phê chất lượng cao đã làm tốt từ khâu thu hoạch đến rang xay để đảm bảo một ly cà phê có đủ các hương vị thơm ngon tự nhiên của cà phê mà không phải thêm bất cứ thành phần nào.

Nhược điểm

Nhược điểm lớn nhất của nhóm cà phê đại trà là rang nguyên chất sẽ có hương vị kém thơm ngon như trên. Do vậy mà 100% cà phê trộn, cà phê rang bơ sẽ rang từ nguyên liệu nhân xanh đại trà này. Vì khi thu hoạch, sơ chế không đáp ứng yêu cầu khiến cà phê có hương vị kém. Dẫn đến việc rất nhiều nhà rang vì lợi nhuận mà thêm các loại gia vị, hương liệu để gia tăng hương vị cho cà phê.

Cà phê chất lượng cao hiện có giá thành cao hơn cà phê đại trà, chưa được nhiều người biết đến nên hiện cũng chưa được bán phổ biến, rộng rãi. Tuy nhiên, trong vài năm tới, cà phê chất lượng cao chắc chắn sẽ là làn sóng mạnh mẽ trong cộng đồng cà phê Việt Nam.

Bảng so sánh nhanh cà phê rang xay chất lượng cao và cà phê đại trà

Hy vọng rằng chút chia sẻ này của Aeroco Coffee sẽ giúp bạn có thêm thông tin về: cà phê chất lượng cao và cà phê đại trà. Cũng như trang bị thêm kiến thức để dễ dàng tìm kiếm cho mình một ly cà phê chuẩn gu. 

Nguồn tổng hợp